ที่มาของความอร่อย แกงไตปลา

แกงไตปลา หรือแกงพุงปลา

ไตปลา (ภาษาเรียกของภาคกลาง) หรือ พุงปลา (ภาษาของภาคใต้) เป็นการถนอมอาหารแบบหมักดองชนิดหนึ่ง โดยใช้กระเพาะของปลา เช่น ปลาทู ปลาลัง ปลาดุก ปลาช่อน หรือปลาอื่นๆมาหมักกับเกลือ โดยนำขี้และดีออกจากกระเพาะก่อน หมักไว้ 10 -30 วันก็ใช้ได้ ไตปลาที่หมักได้ที่จะเหลวและมีมันไหลออกมา นำไปทำเป็นอาหารได้หลายชนิด เช่น ไตปลาที่เป็นเครื่องจิ้มคล้ายน้ำพริกของทางภาคกลาง หรือแกงพุงปลาที่เป็นอาหารที่มีชื่อเสียงทางภาคใต้ นอกจากนั้น ยังนำไตปลาไปผัดกับน้ำพริกแกง ใส่ปลาจิ้งจ้างและผัก เรียกไตปลาแห้ง

ไตปลาที่เป็นเครื่องจิ้มนี้เป็นที่มาของอาหารชาววังที่เรียกว่าไตปลา ซึ่งเป็นการปรุงแบบเดียวกับน้ำพริกไตปลาเพียงแต่ตัดไตปลาที่มีกลิ่นเหม็นคาวออกไป ใส่เครื่องปรุงอื่นลงไปแทน เช่น กุ้ง

ปัจจุบันแกงไตปลาแพร่กระจายไปทุกภาค จะเดินทางไปภาคใดก็จะมีให้ชิมไตปลากัน แต่ว่ารสชาติอาจมีการประยุกต์ให้เข้ากับรสลิ้นของคนในภาคนั้นๆ หรือบางถิ่นก็ยังคงไว้ซึ่งรสชาติแบบต้นตำรับ 

สำหรับรสชาติของแกงไตปลา จะมีความเผ็ด ร้อน เค็ม เนื่องจากมีส่วนผสมของพริกไทยดำ พริกขี้หนู และเกลือที่ผ่านการหมักพุงปลา ดังนั้นความเป็นเอกลักษณ์ของไตปลาก็จะต้อง เผ็ด ร้อน และเค็ม หากเราใช้ไตปลาที่หมักได้ที่ ไตปลานั้นก็จะมีความมันออกมาด้วย เพิ่มความอร่อยได้อย่างมาก การปรุงแกงไตปลา บ้างก็อาจใส่กะทิ บ้างก็ไม่ใส่กะทิ หรือบ้างก็นำมาทำเป็นน้ำพริกไตปลาแห้ง แต่ที่นิยมทานกันเห็นจะเป็นน้ำพริกไตปลาแบบปกติ (ไม่ใส่กะทิ) 

ส่วนผสมหลักในการทำแกงไตปลา หรือแกงพุงปลาทางปักษ์ใต้ พร้อมกับสรรพคุณที่ควรรู้

1. ใบมะกรูด รสปร่ากลิ่นหอมติดร้อน ใช้ปรุงอาหารช่วยดับกลิ่นคาว แก้โรคลักปิดลักเปิด ขับลมในลำไส้ ขับระดู แก้ลมจุกเสียด

2. ขมิ้นชัน รักษาแผลในกระเพาะอาหาร เจริญอาหาร ขับลม รักษาโรคผิวหนัง

3. ข่า รสเผ็ดปร่าและร้อน ช่วยขับลม ขับพิษร้ายในมดลูก ขับลมในลำไส้

4. หอมแดง รสเผ็ดร้อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ บำรุงธาตุ แก้ไข้หวัด

5. กระเทียม รสเผ็ดร้อน ขับลมในลำไส้ แก้ไอ ขับเสมหะ ช่วยย่อยอาหาร แก้โรคทางผิวหนัง น้ำมันกระเทียมมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญของเชื้อรา แบคทีเรียและไวรัส ลดน้ำตาลในเลือด ลดไขมันในหลอดเลือด

6. ตะไคร้ แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ บำรุงธาตุ ช่วยเจริญอาหารและขับเหงื่อ

7. พริกขี้หนู รสเผ็ดร้อน ช่วยกระตุ้นให้เจริญอาหาร ขับลม ช่วยย่อยอาหาร

8. พริกไทยเม็ด รสเผ็ดร้อน ขับลม ขับเหงื่อ ช่วยเจริญอาหาร

ในยุคปัจจุบันคนไทยที่อยู่ต่างแดน นิยมรับประทานแกงไตปลาแบบแห้ง หรือที่เราเรียกกันว่า น้ำพริกไตปลาแห้ง เนื่องจากการจัดส่งสะดวก การเก็บรักษาได้นาน และสามารถนำแบบแห้งไปประยุกต์ใส่น้ำ ใส่ผัก ทานต่อได้ 

ขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก mahidol และ wikipedia